Taatspot vervangen

[meester]

Ik heb zojuist een nieuw balansroer gemaakt voor de "opduwer" van mijn zonen. Om uitlijningsproblemen tegen te gaan werk ik als volgt.
ik neem een onder en bovenplaat en boor daar gaten in op de maat van de as. ik maak ook een vierkant plaatje met een asgat . Nu boor ik door de bovenplaat en de vierkante plaat (met de as erin) vier bevestigingsgaten.
Ik las de onder en de bovenplaat op de as op de hoogte van het roer. voor de voorkant gebruik ik pijp en voor de achterkant een hoeklijn om de vissestaart te krijgen. Ik schuif de vierkante plaat over de as en monteer deze met bouten op de bovenplaat maar met ringen tussen de beide platen. Nu las ik de vierkante plaat af en haal de bouten eruit. Door de onstane spleet zaag ik de as door. nu kan ik de assen nog extra lassen en gladslijpen. ik heb nu een uitgelijnde as/flens verbinding in mijn roeras.


op de foto heb ik de roerkoning, met onder en boven een bronzen bus, al over de roeras geschoven. Mijn zonen hebben het roer zelf afgelast.

[wrijfhout]

Inmiddels heb ik nog een tip gekregen;

Je hoeft de roerkoning niet te delen.
Schroef de binnengland er af.
Til de roerkoning uit de pot waarna je de roerkoning ver genoeg opzij kan halen zodat het geheel uit de koker kan zakken. In het ergste geval moet je iets van het onderste horizontale blad slijpen, maar dat heb je zo weer terug gelast.

Is te proberen.

[Carel-k]

Als we nu eens naar de beroeps schepen kijken nieuw en oud dan zie je dat alles met flenzen aan elkaar zit en zo hoort het ook!!!! En meten is weten

[wrijfhout]

Carel, daar kan ik niets tegen in brengen. Integendeel.
Wanneer ik echter kijk naar de situatie;
Het schip doet het al bijna 40 jaar goed op deze constructie.
Hoe vaak zal ik de schroefas nog moeten trekken? Hoe vaak zal ik de taatspot nog moeten repareren?
Ben zelf 71 jaar dus....
Maar je hebt gelijk. Daarom zeg ik ook altijd: "Wanneer je iets doet, doe het dan in één keer goed." Kost meestal wel iets meer maar betaalt zich op termijn in veelvoud uit.
Jaren van zowel boot als schipper gaan echter tellen.
Het wil echter niet zeggen dat ik de roerkoning niet deelbaar maak! Ik weet het nog niet.
Het besluit om knopen door te hakken verloopt gaandeweg ook iets trager
Ruud

[Carel-k]

Hoi Ruud
Ik heb ook wel gezien dat men de taatspot demontabel had gemaakt die zat gewoon met twee stukken strip aan de hak vast met drie bouten ,bouten los alles zakken en klaar,
Ik wens je succes Ruud met het karweitje en niet te lang over nadenken!?

[wrijfhout]

Zo had ik beloofd om te berichten over de voortgang.
Welnu a.s. woensdag gaat de boot de kant op en ter voorbereiding heb ik het e.e.a. nu klaar liggen.
Ik ga er van uit dat de roerkoning gedeeld kan worden en dat ik beide einden van een flens kan voorzien. Daarom zijn door mij twee flenzen gedraaid.
Eén flens met gaten rond twaalf en één flens met schroefdraadgaten M12.
Door een mannetje-vrouwtje worden de flenzen gecentreerd.
De bedoeling is om de flens met de schroefdraadgaten op ruim 10mm van het roer op de roerkoning te lassen. Deze 10 mm is nodig om de bouten die door de flens steken van een moer te voorzien waardoor je een borging krijgt.
Dan wordt de andere flens op het bovenste deel van de roerkoning gehecht.
Flenzen bouten en roerkoning uitlijnen.
Bovenste flens aflassen.
Daarmee moet de roerkoning, nu van flenzen voorzien, in lijn liggen.
Zoals op een eerdere foto te zien is wordt het lichten van de roerkoning uit de taatspot voorkomen door een borgring.
Omdat ik niet zeker weet of deze ring weer kan worden gebruikt (Is er voldoende ruimte na het plaatsen van de bovenste flens om samen met de ring ruimte te maken?) heb ik een gedeelde ring gemaakt die kan worden geplaatst nadat alles op z'n plek zit.

Nu heb ik nog een asstomp liggen waaruit de nieuwe taatspot moet worden gedraaid.
Laten we eerst maar eens afwachten hoe alles er na demontage uit ziet.
Maar mijn plan is om aan de nieuwe taatspot twee parallelle strippen te lassen.
Deze strippen komen te liggen op het horizontale deel van de hak en sluiten het verticale deel in.
Dan kan de taatspot worden gemonteerd door twee M8 bouten die door de strippen en het verticale deel gaan. Gaten 10mm. Waarna de taatspot wordt uitgelijnd. De hak bestaat uit een verticaal profiel van geschat 40 hoog en 10 breed en een horizontaal profiel van geschat 50 breed en 5 dik. Geschat dus, eerst zien en dan geloven.

Misschien dat het bij bouten blijft.
Misschien meer dan twee bouten (en moeren).
Misschien wordt het na uitlijnen aflassen.
We zien wel.
Mijn voorbereiding is nu op z'n eind. We wachten af tot alles duidelijk is.


Foto van de flenzen waar ik voor de duidelijkheid een bout tussen heb gelegd om ze van elkaar te houden.


De borgring.

[schipper-willem]

Toch eigenlijk zonde dat zoiets uit het zicht geraakt op de duur, mijn dochter is in opleiding voor fijn instrumentmaker, ben af en toe jaloers op het zien van zulk mooi speelgoed in messing, aluminium en staal, heb bewondering voor jullie.
Vaak is het van niets nog iets maken en soms met primitieve middelen, ervaring en eigen inzicht gaan we boven onszelf uit!
Groet, Willem.

[Boekel]

Ziet er mooi uit!

Heb niet alles gevolgd, maar kan wel vertellen dat een borgmoer echt niet nodig is hoor. Goed in het vet zetten (anti-seize), borg-ring- onder de boutkop, en lekker vast zetten. trilt echt niet los (ook zonder borgring niet, maar die is goed voor de gemoedsrust)
Daarna alles dik in de verf zodat het niet onmogelijk vast roest.

Wat ook werkt is locktite gebruiken, niet zozeer om vast te blijven zitten maar om geen vocht tussen schroefdraad van bout en flens te krijgen. Voor ooit loshalen even de brander erop en je draait ze met gemak weer los.

Oja en natuurlijk goede 8.8 of liever 10.8 verzinkte bouten gebruiken.

[wrijfhout]

Bedankt voor de complimenten.

Borgmoer, loctite, borgring.... het is misschien allemaal niet nodig, maar ja, gemoedsrust hè. En na montage alles lekker in de verf (of in dit geval antifouling) "tjetten" zoals we dat vroeger noemden.

Toch moet ik zeggen dat er op het roer wel degelijk trillingen voorkomen. Voel maar eens aan de roerkoning tijdens de vaart. Een oneenparige dynamische belasting. Dan is borgen zo gek nog niet lijkt me.

[wrijfhout]

De taatspot.

Niet alleen de taatspot verslijt, maar ook het einde van de roerkoning in de taatspot. Het is maar de vraag hoe die er straks uit ziet. Een kleine onrondheid is wel te corrigeren, maar als het ernstig is?

Wat te denken van het volgende.
Stel dat de roerkoning aan de onderzijde van het roer te ver heen is en er een nieuwe asstomp op gelast moet worden. Zou het dan een idee zijn om geen asstomp maar een taatspot op het roer te lassen en de hak te voorzien van een kogel zoals van een trekhaak?
Zo'n kogel heeft een standaard diameter van 50mm gelijk aan de diameter van de roerkoning. Door de omgekeerde constructie kom je ook tegemoet aan de vraag van Frank: Een taatspot zal door zijn vorm en plaatsing gemakkelijk zanddeeltjes opnemen.

In de omgekeerde taatspot zou je ook een borging kunnen maken zodat het roer er niet uitgewipt kan worden.

Welke nadelen zie ik hierbij over het hoofd? Ik hoor het graag.
Ruud

[wrijfhout]

Geen goed plan bij nader inzien.

De taatspot moet zowel verticale als horizontale krachten op kunnen vangen. Waarbij de horizontale het grootst zijn. Dan is het beter om i.v.m. slijtage deze krachten over een groter oppervlak te verdelen. De kogel valt daardoor af.
Was wel leuk om even met het idee te spelen. Qua bouw waren er namelijk diverse voordelen.
Ruud.

[KarelE]

Volgens mij is het idee nog niet zo gek. Je kan natuurlijk ook een as met een bolle kop op de hak zetten, en het roer daar overheen laten zakken. Dan wordt de kracht nog steeds over een groter oppervlak verdeeld, en er kan dan ook geen vuil in dwarrelen.

En, zijn die krachten zo groot? Een aanhanger levert met remmen ook behoorlijk wat krachten op bij de kogel.

[off topic]
Heel iets anders: ik heb wel eens met het idee gespeeld om op mijn vaste afmeerplek aan de meerpalen twee op en neer scharnierende triangels te maken met een aanhangerkoppeling op het eind. Op de juiste plekken maak ik dan een trekhaakkogel op de potdeksel. De boot ligt zo muurvast, en geen slijtage van touwen.
[/off topic]

[wout.bij]

kogel lijkt mij een slecht idee, als je het oppervlak vergroot heb je automatisch meer oppervlak waar vuil in kan blijven zitten, en een kogel werkt denk ik als een soort vijzel, als je begrijpt wat ik bedoel, of je moet de kogel op de een of andere manier rond0m afsluiten en vol vet zetten, en houden, op mijn vorige boot liep er een vetleiding naar de onderste taatspot, werkte ook goed, zo nu en dan de vetspuit er effe op.

[wrijfhout]

Karel, die zgn. laskogels hebben een as met daarop een kogel. De asdiameter is echter kleiner dan die van de kogel. Je kunt natuurlijk een as maken met een ronde kop, maar dan zijn er twee dingen naar de haaien.
1. De laskogel die je zo kunt kopen. Gemakkelijk en lekker hard.
2. Het uitlijnen. Want vergeet niet dat mijn eerste idee om de taatspot aan het roer te lassen op het gebied van uitlijnen een groot voordeel had. Omdat je nooit een asstomp of omgekeerde taatspot exact in lijn krijgt, heeft de omgekeerde taatspot met daarin een kogel als voordeel dat het aangrijpingspunt vlak bij de las ligt, dus eventuele afwijkingen zijn dan te verwaarlozen. Met een asstomp is de afwijking het grootst op het eind, d.w.z. het verst van de las. Een afgeronde as op de hak heeft ook dat nadeel.
Hiermee was de omgekeerde taatspot met een kogel op de hak in het voordeel.
Karel, met een "vaste" walverbinding wordt het wel heel wreed met slecht weer lijkt me.

Inderdaad is deze omgekeerde toestand ook beter in staat om vet vast te houden. Wout, dat smeren heeft in mijn gedachte gespeeld. Vet erin, afdichten met weet ik veel wat enz. Een smeerpunt binnenboord leek mij te ingewikkeld, maar nu jij er over begint... Laat eens horen alsjeblieft.
Ruud.

[wrijfhout]

Ben gisteren naar de werf gevaren, maar de werfbaas vond het te hard waaien om de boot droog te zetten. Ergens afgemeerd en vandaag geen tijd gehad. Morgen nog maar eens proberen. Dus nog even geduld voor een update.