Rare geluiden schroefas/schroef?

[Eduard]

Tijdens de sleeptocht door de RWS 59 draaide de schroef mee (ik heb een hydraulische Twindisk keerkoppeling en kan zonder draaiende motor dus niet in vooruit of achteruit om de schroef stil te zetten). Dat leverde rare geluiden op, ergens aan de achterkant. Ik kon niet ontdekken waar of wat, het laatste stuk schroefas verdwijnt in het beton, maar het was het laatste stuk waar een soort (af en toe) rommelen gebonk achtig geluid klonk. Nooit eerder gehoord maar ook nooit eerder 10 km per uur gevaren zonder draaiende motor. Geen idee of het er dus altijd is. Wat zou het kunnen zijn?

[KarelE]

Als je wordt gesleept wordt aan de schroefas getrokken, in plaats van dat er door de schroef wordt geduwd. Dat belast de lagers dus op een andere manier, een beetje zoals je achteruit vaart. Ik weet dat ter bescherming van de keerkoppeling op beroepsschepen wel een schroefasrem wordt geplaatst, om bij het slepen de schroefas te blokkeren. Ik zou, als er ooit weer gesleept moet worden, proberen de schroefas te blokkeren. Dat bijvoorbeeld door er een stuk touw met een mastworp op te beleggen, en het daarna een aantal wikkelingen om de schroefas te slaan. Vervolgens ergens aan een spant o.i.d. vastmaken. Een beetje zoals je op een bolder met meerdere windingen zorgt dat je het schip afremt bij het afmeren.

[Richard]

De oliepomp van een hydr. keerkoppeling zit op de ingaande as.
Als de motor niet draait draait de oliepomp niet en heb je geen smering van de lagers in de koppeling.
Dus als je gesleept wordt of op stroom afgemeerd ligt altijd de schroefas blokkeren.

Gr. Richard

[schipper-willem]

Eduard,
Het is goed mogelijk dat je die geluiden sterker hoort als de motor stilstaat.
Wat voor stuw-druklager zit er bij jou bij de schroefas, controleer even of daar niet teveel speling op zit, de schroef wordt als je gesleept wordt naar achteren getrokken, misschien raakt de schroef dan ergens wat je normaal bij achteruitslaan niet hoort door het motorgeluid.
Wel een secuur dingetje, bij de Vrijbuiter was de bus die de stuwdruk op moest vangen los geraakt, (hoe lang weet ik niet) maar het ratelde achterin altijd bij motortoerental van 900 tot 1400 toeren, daarna of overstemde het motorgeluid of kreeg je middelpunt vliedende kracht.
Bus weer naar voren geschoven en goed vast gezet daarna is het geluid weg en kan ik weer rustig varen, maar zolang je er niet achter bent blijft het zoeken, succes!
Willem.

[Eduard]

Dat zijn nuttige tips. Hopelijk is er geen schade ontstaan. Ik kan de schroefas de volgende keer makkelijk blokkeren bv bij de kruiskoppeling na de kk of door tussen de bouten van de flens tussen de kruiskoppeling en de schroefas een ijzeren stang te zetten. Maar ik hoop dat ik niet eer gesleept hoef te worden (ben tenslotte zelf een sleper). Over slepen gesproken, het was erg lastig recht achter de RWS te blijven. Ik zie eigenlijk altijd dat de sleepdryaden gekruist worden vastgemaakt, hier zat bb op bb en sb op sb, zou dat een verklaring zijn?

[Eduard]

Willem, bij mij zitten twee lagerblokken op de schroefas, eerst een SKF SNA 520-617 en een stukje verder een SKF SN 515. De tweede heeft een smeernippel maar de eerste niet en die kan ik dus niet smeren. Betekent dat nu dat ik die open moet maken om hem te smeren? Van beide lagers kan ik de type aanduiding op de hierboven genoemde SKF-site niet vinden, ze zullen dus wel (te) oud zijn. Na de Twindisk keerkoppeling (4:1) zit eerst een cardan-as met twee smeernippels, dan een kort stuk as dat door het grote lagerblok (de SNA 520-617) loopt en dan de rest van de schroefas die door het kleinere lagerblok loopt. Het geheel kan ik nauwelijks met de hand ronddraaien maar ik kan ook geen speling voelen. De schroefas verdwijnt uit het zicht maar er lopen wel 3 smeerleidingen van de vetpot naar achteren. Voorlopig zo laten of toch maar geen risico nemen en de behuizing openmaken?

[juhroen]

Ha Eduard,

Steilstevens hebben als ze gesleept worden de neiging om te gaan zoeken/scheren door het schroefwater.
Dit kan je verminderen door naast het schroefwater te sturen, de sleeplijn wat meer lengte te geven of door met kruislijn te slepen.

De kruislijn beleg je zo dat het het gesleepte schip naast het schroefwater gestuurd word.

De lagers van de uitgaande as in de keerkoppeling kunnen schade opgelopen hebben door meedraaien van de schroefas.
Ik weet niet wat de sleepduur geweest is?
Bij de volgende vaart aankijken of er andere geluiden uit de koppeling komen, oliedruk of temperatuur verschillen zijn ten opzichte van eerdere vaartochten.

Mocht je weer een keer gesleept moeten worden is het aan te raden om de as vast te zetten, zelf laat ik bij opduwertjes weleens een spanband of touw vastdraaien om de schroefas.
Let erop dat een staaf ijzer door een kruisstuk ook klem gezet moet worden ivm slaan/ klappen op de kruisstukken.

[Eduard]

Veel geleerd, intussen. Sleepduur was ongeveer 13 km met een snelheid van zo'n 10 km, dus ongeveer een uur en 20 minuten. Volgende keer een spanband lijkt me de beste oplossing, nu maar hopen dat er geen verdere schade aan de kk is. En dat de koelwaterpomp kan (laten) repareren. Vooralsnog niet verder gekomen dan dat het bedrijf Gebr. Steimel in Duitsland nog steeds bestaat maar of ze nog onderdelen voor een pomp uit 1963 hebben? Als het alleen een lager is zal het wel meevallen maar zover ben ik nog niet.

[schottel]

Ik heb nog niemand gehoort over het illegaal leeg pompen van het bilge water,
Bij mij zit er altijd wel wat olie in de bilge,en ik voer dit dan ook af via de jachthaven.
Succes verder ,Schottel.

[Eduard]

Klopt, bij mij ook, maar dat drijft boven op, ik kan heel wat schoon water weg pompen, moet wel op tijd de kraan weer om zetten.