Elektra chaos

[Eduard]

Enige zelfoverschatting gecombineerd met 'ik weet het nog wel' en 'dat wijst zich vanzelf' hebben er voor gezorgd dat het aanpassen van mijn boordnet niet zo vlot loopt. Na lang aarzelen en halfhartige en eigenwijze pogingen het simpel te houden heb ik uiteindelijk gekozen voor wat iedereen altijd al aanraadde: alles wegknippen en opnieuw beginnen vanaf de accu. Van 1 accubank (24v), naar 3. De componenten die nu tot een geheel moeten worden samengeknoopt en waar ik inmiddels mee worstel:
Start-accu, service-accu, boegschroef-accu, zonnepanelen, argo fet (3 x output), 2e hands Victron MultiPlus compact, 2e hands scheidings trafo.
Het idee was de start-accu alleen te gebruiken voor startmotor en meters, de service-accu voor de rest, en de boegschroef-accu voor de boegschroef. De zonnepanelen alleen om de service-accu extra te bijladen. Een 220v net alleen voor de lader en 1 of 2 stopcontacten, geen 220 boordnet voor verlichting enz.
Inmiddels heb ik een nieuw dashboard met de oude meters gemaakt met extra schakelpanelen. Daar ontstonden meteen al problemen omdat aantekeningen hoe de meters aangesloten waren weg waren of onleesbaar of niet bruikbaar of onduidelijk. Maar mijn idee dat zich dat vanzelf wel zou wijzen was te optimistisch, ook al omdat ik niet weet hoe een en ander werkt. Bv, de oliedruksensor van de keerkoppeling heeft een 2-aderige kabel er naar toe en op de meter zitten, los van het lampje, drie aansluitpunten, een +, een - en 1 waar niets bij staat. Ik herinner me dat 1 van de draden die van de kk kwam gesplitst werd. De ampèremeter heeft 2 aansluitingen, +B en +L. Het oliedrukcontact heeft maar 1 draad (massa volgens mijn meting), de temperatuur-sensor heeft 1 draad. Hoe werken die dingen eigenlijk? Ik zou nl. graag zowel de oliedruk als de temperatuur van een akoestisch signaal willen voorzien. (maar dat is voor later, eerst de basis werkend krijgen.) De voltmeter aantekeningen waren er nog. Dan is er nog de D+ van de dynamo.
Nu heb ik het volgende aangesloten (maar dat klopt dus niet want als ik het contact aan zet, gaat het laadstroomlampje niet branden):
Zowel de start- als de service-accu hebben in de plus een aparte hoofdschakelaar. Van de startaccu loopt de dikke kabel naar de startmotor, op die zelfde aansluiting op de startmotor zit een kabel (6 mm2) die naar het contactslot loopt (54). Een dunnere kabel (van de solenoïde?) loopt naar het contactslot (50). Verder loopt van contactslot (30) een kabel naar verdeelblokje dat oliedruklampje, voltmeter, toerenteller, urenteller, temperatuurmeter en verlichting meters voedt.
De B+ van de dynamo zit nu rechtstreeks op input van de Argo Fet: daar blijkt nu 8,5 volt op te staan...
Als ik nu het contactslot aan zet, brandt het oliedruklampje maar het laadstroomlampje niet, als ik doordraai start de startmotor. Ik heb de motor nog niet gestart.
Ik heb het idee dat de B+ van de dynamo toch eerst naar de startmotor moet, als ik zo naar schema's op internet kijk maar zo langzamerhand begint het me te duizelen en zie ik door de (draad-)bomen het bos niet meer. Het is me niet gelukt op internet een voor mij duidelijk schema te vinden waar de basis in staat.
Hoofd-idee van de hele operatie was dat er gescheiden accubanken zijn en dat de service-accu zowel door de Victron (als er walstroom is) als door de zonnepanelen als door de dynamo/Argo Fet geladen zou worden en dat het omvormer gedeelte van de Victron z'n spanning alleen uit de service accu zou halen, die 220 v heb ik voornamelijk nodig tijdens het varen om de navigatie laptop te voeden. Boegschroef- en start-accu misschien sporadisch bijladen via Victron/walstroom indien nodig, verder via Argo Fet tijdens varen. De boegschroef gebruik ik nauwelijks, alleen bij noodsituaties.
Buiten de vraag over het aansluiten van de meters en hoe dat werkt dus de kern-vraag: hoe ga ik van de B+ van de dynamo verder (eerst naar startmotor, dan door naar amp.meter dan door naar startslot, dan naar Argo Fet)? Met deel antwoorden ben ik ook al geholpen...Groet, Eduard.

[ErikH]

Een schema opsnorren van je motorbedrading zou je al een stuk op weg moeten helpen, zorg daar eerst eens voor.

de oliedruksensor van de keerkoppeling heeft een 2-aderige kabel er naar toe en op de meter zitten, los van het lampje, drie aansluitpunten, een +, een - en 1 waar niets bij staat.

+ en - lijken duidelijk, de derde aansluiting op de meter moet dan de sensor zijn. Even met de multimeter op de doorpiepstand het draadje naar de sensor doorpiepen. Kun je meteen checken waarom er een 2-aderig snoertje is gebruikt.

De ampèremeter heeft 2 aansluitingen, +B en +L.

Die zou aangesloten moeten worden tussen dynamo en accu. Ene kant meter op de dynamo, andere kant meter op de (start)accu of accuscheider.

Het oliedrukcontact heeft maar 1 draad (massa volgens mijn meting), de temperatuur-sensor heeft 1 draad.

Normale volgorde van plus naar min; Plus accu - startslot - lampje/zoemer - draadje naar sensor - sensor - massa motorblok.

Hoe werken die dingen eigenlijk? Ik zou nl. graag zowel de oliedruk als de temperatuur van een akoestisch signaal willen voorzien. (maar dat is voor later, eerst de basis werkend krijgen.)

Aan het oliedruklampje kun je simpel parallel een zoemertje van bijv. Conrad.nl knopen. Voor een temperatuuralarm zul je een tweede sensor op je motorblok moeten maken, 1 voor de temperatuurmeter, 1 voor temperatuuralarm.

De voltmeter aantekeningen waren er nog.

Dat is nu net die ene die niet mis kon gaan

Dan is er nog de D+ van de dynamo.
Nu heb ik het volgende aangesloten (maar dat klopt dus niet want als ik het contact aan zet, gaat het laadstroomlampje niet branden):
Zowel de start- als de service-accu hebben in de plus een aparte hoofdschakelaar. Van de startaccu loopt de dikke kabel naar de startmotor, op die zelfde aansluiting op de startmotor zit een kabel (6 mm2) die naar het contactslot loopt (54). Een dunnere kabel (van de solenoïde?) loopt naar het contactslot (50). Verder loopt van contactslot (30) een kabel naar verdeelblokje dat oliedruklampje, voltmeter, toerenteller, urenteller, temperatuurmeter en verlichting meters voedt.
De B+ van de dynamo zit nu rechtstreeks op input van de Argo Fet: daar blijkt nu 8,5 volt op te staan...

Lijkt allemaal te kloppen, ook dat het lampje niet gaat branden. In dit documentje word gesproken over een Energize aansluiting op je Argofet https://www.victronenergy.nl/upload/doc ... put-NL.pdf, het lampje linksboven in het schema is je laadstroomlampje wat anders aangesloten dient te worden dan dat die voorheen aangesloten had omdat je de Argofet hebt toegevoegd.

hoe ga ik van de B+ van de dynamo verder (eerst naar startmotor, dan door naar amp.meter dan door naar startslot, dan naar Argo Fet)?

Ik zou me gaan concentreren op de documenten die Victron online zet, de rest van de zoekresultaten in Google Images gewoon skippen.

Verder; Teken eens een schema hoe je e.e.a. denkt te gaan aansluiten en zet die hier eens neer. Gegarandeerd dat er goedbedoelde reacties komen.

Gr.

Erik

[Eduard]

Hoi Erik, dank voor je reactie. Mijn zoektocht naar het elektrische schema van de Scania Vabis D8 R41 uit 1967 heeft tot nu toe niets opgeleverd, hooguit het complete bedradingsschema van een Scania vrachtwagen. Nou stelt de elektra van deze motor niet zo veel voor: 1 draad van het oliefilter naar het oliedruklampje en 1 draad van de temperatuursensor en de 3 draden van de dynamo. De motoroliedrukmeter op het dashboard is aangesloten op een olieleiding van de motor. Dan de startmotor met de dikke + accukabel, en een tweede draad op datzelfde punt naar contactslot (of dynamo, dat is de vraag) en een draad van de selenoid naar het contactslot. Van de Twinsdisk kk is de oorspronkelijke oliedrukleiding losgekoppeld en op die plaats is een sensor gemonteerd met daarop die 2 draden naar de meter. (Zie foto)
Van de amp.meter moet dan de B+ van de dynamo en L+ op de startaccu of Argo Fet, maar dat is juist de vraag.
En dan de Argo Fet. Ik had gelezen over de Energize, die je in sommige gevallen moest aansluiten. Voor dat ik alles ben gaan veranderen had ik de Argo al aangesloten en die bleek toen te werken zonder die Energize. Ook nu, nu het dynamolampje niet brandt, is het blauwe ledje op de Argo wel aan. En dan is er nog die vreemde 8,5 volt...
Ik zal proberen een schema te maken van hoe ik het in m'n hoofd heb. Grt, Eduard.

[ErikH]

Zonder al teveel verstand van elektra van motoren zeg ik dat dat oliedrukding op de foto een sensor en alarmcontact in 1 behuizing is. Op de ene komt je oliedrukmeter, op de andere komt een zoemer en/of lampje. Kun je je daar iets van herinneren toen je het dashboard sloopte?

Welke aansluitingen zitten er allemaal op de dynamo behalve de B+ en D+ die je al genoemd hebt?

Gr.

Erik

[Eduard]

Er zitten 3 aansluitingen op de dynamo: B+, B-W en D+. De keerkoppeling heeft geen zoemer gehad, de 2-aderige kabel was met beide aders op het metertje aangesloten. Ik ben nog aan het zoeken naar foto's waarop misschien te zien is hoe ze zaten aangesloten. Grt, Eduard.

[Eduard]

Intussen nog eens gekeken naar die 8,6 volt op de B+ van de dynamo rechtstreeks aangesloten op de diode brug.
Ik ben gaan kijken hoe dat zit door alle aansluitingen los te koppelen en vervolgens een voor een weer aan te sluiten.
B+ op input: geen spanning op output 1,2 en 3, led uit.
B+ op input, start-accu op output 1: dan 25 v op output 1 en 2.4 volt op output 2, 3 en input B+.
B+ op input, start-accu op output 1, licht-accu op output 2: dan 25v op 1, 27v op 2, led half aan, 8,6 v op input B+ en output 3
B+ op input en op output 1,2 en 3 respectievelijk start, licht en boegschroef-accu, dan led helemaal aan en 8,6 volt op B+ input, output 1,2 en 3 de voltages van de aangesloten accu's.
Bij deze test maakte het niet uit of de hoofdschakelaars in de plus van de start- en van de licht-accu aan of uit stonden. Het contact van het staatslot stond uit.
Klopt die 8,6 volt op de B+ van de dynamo? Grt, Eduard.

[Eduard]

Het laadstroomlampjesprobleem is inmiddels opgelost, natuurlijk verkeerd aangesloten. Ik dacht, een lampje brand met min en plus en dus had ik 1 draad op de massa aangesloten. Nu zit hij zoals het hoort, tussen de D+ en het contactslot. Blijft het vreemde gedoe met de 8,5 volt op de B+ van de dynamo en dus ook op de input van de Argo Fet, ook als alles uit staat. De Argo lijkt overigens te werken, het blauwe ledje brandt en bij draaiende motor staat er 28 volt op de 3 output's. Zal ook wel iets simpels zijn waar ik nog achter hoop te komen. Ben bezig elektrisch schema te maken maar het valt niet mee dat een beetje overzichtelijk op papier te krijgen. Misschien moet ik beginnen met 2 aparte schema's, 1 voor de start-accu en 1 voor de service-accu. En tot slot nog alle zekeringen checken/uitrekenen wat betreft zwaarte.

[Eduard]

Inmiddels antwoord gekregen van 'de Stroomwinkel op mijn vraag over de raadselachtige 8,5 of 8,6 volt op de B+. Dit is bij 24v i.c.m. normaal en kan geen kwaad.

[Eduard]

Even verder over de kk oliedruksensor. Het is er toch een die via de ene aansluiting de druk moet weergeven en via de andere een lampje of zoemer laat werken. Nu dacht ik dat de werking als volgt is: contact aan, spanning via contactslot (15) en min via sensor. Zodra de motor draait en er oliedruk is wordt de massa via de sensor onderbroken en gaat het lampje uit. Net zo als bij het motoroliedruk lampje. Dan zou dus het aansluitpunt op de kk-sensor als alles uit is, 'massa' moeten leveren. Dat is bij mij niet het geval. Als ik 1 van beide contacten op de sensor via de multimeter in piepstand met het motorblok test gebeurt er niets. Als de motor draait overigens ook niet. Kan het zijn dat de sensor kapot is?

[schipper-willem]

Ach zelfs als de verkoper heeft gezegd hoe ik mijn peperdure oliedruk sensor en meter aan moet sluiten, maar gaat het door de enthousiaste chaos in mijn hoofd fout en heb ik weer een apart zoemertje en sensor geplaatst, al heel wat jaren terug maar het werkt naar behoren.
Zo heb ik dus nog een leiding naar mijn oliedrukmeter van de koppeling die helemaal doorslaat zodat ik in ieder geval weet dat er druk op het systeem staat,ooit over gedacht om dat stomme starre spul te vervangen voor een elektrische meter maar dat kost ook weer de nodige eurie's.
Als je het dus per ongeluk verkeerd aansluit ben je gelijk een 150 euro armer als je het daarmee redt, het wordt dan wel een dure hobby.
Groet, Willem.

[Eduard]

Al Googelend ben ik twee types aansluitschema's tegen gekomen. Bij alle schema's heeft de meter 3 aansluitpunten: +, - en een derde die naar de (dubbele-polige) sensor gaat. In al deze schema's is van de sensor altijd 1 draad verbonden met de derde aansluiting op de meter en de andere draad gaat naar het lampje. Het vreemde is alleen dat bij sommige schema's de anderde draad van het lampje naar de massa loopt en bij andere schema's naar de plus (15 van contactslot). Er zijn nu een paar mogelijkheden: (de 2 aansluitingen op mijn sensor hebben geen aanduiding op de sensor, op schema's heten ze G of S en WK en WK gaat altijd naar het lampje.
1) van contact aan (15) naar plus op meter, massa naar - op meter en derde (s) naar aansluiting S op sensor, 2e aansluiting sensor (wk) naar lampje, andere draad lampje naar massa.
2) zelfde maar andere draad lampje naar plus (15) contactslot.
3) derde aansluiting (s) op meter naar aansluiting 2 (wk) op sensor, en aansluiting s naar lampje, andere draad lampje naar massa
4) als 3 maar andere draad lampje naar plus (15).
Geen van de mogelijkheden werkt zoals vroeger.

[Eduard]

Tja, dat deze hobby duur is, daar ben ik in elk geval al wèl achter. Maar het ergert me vooral dat ik maar niet kan oplossen.

[Navigo]

HH,

Kan moeilijk zijn als je het niet begrijpt, maar het gaat je lukken.

Even over je electrische systeem, ben je massa vrij.
Waarschijnlijk niet, maar toch even voor de zekerheid.
Ligt de min van de accu,s aan het schip(cq motor) zo ook de startmotor. Dan heb je geen massa vrij systeem.

De bijbehorende sensoren hebben de min( het motorblok) nodig om het signaal door te geven.
Zet je multimeter maar eens in de ohms weerstand stand.

Meet eerst eens tussen de min van het blok en het deel van de gever waar het schroefdraad(of het zeskant deel), als het goed is heb je hier om nabij de 0 ohm.
Bij een gever met twee contacten zul je zien dat als je meet van de WK naar de min (het schroefdraad of zeskant deel) je ook om nabij 0 ohm meet.
Neem je het andere contact dan zul je zien dat je een bepaalde ohmmeter weerstand meet, is afhankelijk van het merk en type.


Als dit klopt moet het gaan lukken.
Vanaf het contactslot.
Plus naar de meter, min naar de meter en het derde contact naar de gever. Gebruik hiervoor het contact, waarbij je een k ohmse weerstand hebt gemeten.
Plus naar een lampje, min naar het WK contact.

Sleutel omgedraaid bij stilstaande motor oplichtend lampje, gaat uit bij draaiende motor.
Draaiende motor, directe uitslag bij smeerolie, langzaam oplopend bij temperatuur.

Navigo

[ErikH]

Inderdaad eerst rechtstreeks op de sensor meten t.o.v. je motorblok. Dat je multimeter niet piept kan voorkomen door een beetje olie o.i.d. tussen de contacten in de sensor, gebruik i.p.v. de doorpiepstand dan een weerstandsmeting. Begin in de stand 0 - 20kOhm.. Op de ene aansluiting zul je iets moeten meten in orde grootte 0 - 200 Ohm, op de andere aansluiting zul je iets moeten meten in orde grootte 1000 Ohm (1 kOhm) of hoger.

Om je bekabeling te testen zul je dezefde meetresultaten moeten zien bij het dashboard als de kabel is aangesloten.

Gr.

Erik

[Eduard]

OK, duidelijke uitleg en dus meteen aan de slag: draadjes van sensor af en goed schoongemaakt en opgeschuurd. (Systeem is inderdaad met min aan de massa.) Onderkant sensor (moer) en motorblok leveren een piep op multimeter en tijdens de piep getal 000 of 001. Daarna deze zelfde verbinding in alle ohm meetbereiken ook 000 of 001. Nu tussen 1 van de sensorcontaten en massa (motorblok of moer van sensor) in alle meetbereiken een 1. Bij beide contacten zelfde resultaat. Betekent dit dat de sensor kapot is? (Of de multimeter?). Daarna met draaiende motor en in vooruit, zelfde uitslag.
Dan het metertje: als ik alleen de plus en de min aansluit en het contact aanzet vliegt de wijzer meteen helemaal naar max. Als ik de draden naar de sensor aansluit gebeurt het zelfde....